Беларуская мова (белорусский язык)

Shurix:

У чым "рускасць" слова "электрычка"? Якому беларускаму правілу або норме яно супярэчыць, каб замест яго выдумляць новае?

Я проста напісаў, што гэта русізм (расеянізм ). Па словаўтваральнай мадэлі тут, лічы, беларускае слова, але ж відавочна пазычана з расейскай мовы, хоць, паўтаруся, не супярэчыць нормам беларускага словаўтварэньня. Але ж я не пісаў, што я супраць электрычкі. Ці скажам, супраць "добранадзейнага", "добразычлівага" - русізм па словаўтваральнай мадэлі.
У нас ёсьць куча нармальных нэалягізмаў для ўжо існых словаў. Да прыкладу, Караткевіч прыдумаў слова "прыўкрасны". Выдатнае, цудоўнае слоўца , што пашырыла наш узус. Ці заўзятар (балельшчык жа таксама не супярэчыць )

Электравік, электрацыя, лятак, танцоўнік - гэта слэнг. Які ёсьць у розных мовах .Хіба ў рускарасейскай яго нямашака?

Вось яшчэ. Вывучаем мову разам.

У беларускіх ПДД так правільна і запісана КІРОЎЦА, бо машыну (машынай) кіруюць, а не вядуць, як кароўку на лужок. Вадзіцель хай застаецца, але на другім месцы

Shurix:

Толькі як заўсёды лажануліся "мовазнаўцы" са стырном - стырно гэта чыста карабельны тэрмін: гэта само рус. "кормило", а не штурвал (стырнавое кола).

чаму? Значэнне стырна пашырылася на руль. Пра стырно ўпершыню пачуў ад П.Сцяцко ў "Культура мовы". Ён то дакладна мовазнаўца

Але я пагаджуся з вамі. Бо ў малюнках нямашака сынонімаў. Бо адну і тую ж з'яву, прадмет можна апісаць некалькімі словамі. Бо ў нашай мове ёсць і забастоўка, і таксі, і двайны і г.д. Я б так і рабіў:

Таксисущ. - таксоўка, таксі, служба такси - служба таксі

Shurix:

Гэтым крыніцам я больш веры даю.

Гэтыя крыніцы пішуцца абмежаваным колам аўтараў з ...ммм дужа непаслядоўнай мэтадалёгіяй... Кожнае выданне ўтрымлівае процьму памылак, недакладнасцей, русізмаў,калькавання Ожагава ... Гл. рэцэнзіі... А ўжо колькі беларускіх словаў атрымалі непрывабны ярлык "саст./уст.", "дыял".

Праўда, слоўнікі апіраюцца хаця б на якую пісьмовую і маўленчую практыку. Таму нам, беларусам, важная кожная, любая крыніца, бо наша мова багатая, а мы не маскоўскія псэўдабальшавікі..., якія ўжывалі мэтад "пракруставы ложак". Я ўжо пісаў пра тое, якую мову яны хацелі стварыць "таржаство", "окцябр", "дземакрацічны", "мярзаўцы". Яны ж аб'явілі свой русіфікатарскі правапіс ПК ЦК КП(б)Б 1933 г. нацдэмаўскім, бо ён недастаткова наблізіў нашу мову да расейскай.

Shurix:

Моўныя фантазёры з польскім акцэнтам

Па гэтым слайдзе.

-ій- -ый- у гэтых назоўніках (мельдоний, хімічныя элемэнты) ужо ў 90-я гг. выкідвалі, замянялі ў асобных прыродазнаўчых слоўніках на -іюм-, -іюс-. Вы як дужа дасведчаны чалавек ведаеце гэта.

Выкіданне суфікса -ір- ў трэнаванне: пар.: фармуляванне, функцыянаванне, блакаванне? Дык. сучасная беларуская і ўкраінская літаратурная мова ідзе ў напрамку яго пазбаўлення. Я б наркаманіяй назваў падзел на фармаванне і фарміраванне. Я з адной крыніцы проста атрымліваў асалоду, калі аўтар пісаў: гэту ваенную часць фарміравалі, фарміравалі, а затым РАСФАРМАВАЛІ Таму правапіс, як мы помнім, асобныя словы пакінуў з -ір- і без яго...

іграць і гуляць - Вы безумоўна ведаеце - ужо год 20-30 ідзе такая "спрэчка" у беларускім асяродку. у т.л. мовазнаўцы выказваюць розныя меркаванні. Тоесама стасоўна суфікса "-ейск", -ейн-, уведзенага правапісам 1957 году. і -ір-. і -ый- -ій- у назоўніках. У РС проста занялі адзін з бакоў.

праўда, скуль гэты масяжовы у БЕЛ мове Спадар Бог яго ведае. Масянжовы - латунны, латуневы, а таксама:

масянжовы, -ая, -ае.
устарэлае слова, устарэлы выраз
1. Які мае адносіны да мосенжу. // Зроблены з мосенжу. На камодзе красаваліся масянжовыя падсвечнікі. Бядуля.
2. Колеру мосенжу, бронзавы. Масянжовы загар. ▪ Прыйшоў Мікіта — дужы хлапчына з масянжовым тварам, трохі сутулаваты, унурысты і маўклівы. Зарэцкі.

І незразумелыя мне гэтыя "приколы" пра "сала" і "спортивная доблесть" Ніколі ў ілюстрацыях з замежных моваў недарэчных такіх жартаў ня бачыў. Бо трэба дакладна адлюстроўваць значэнне гэтага слова.

Зноў жа, я б ім параіў пісаць веласіпедыст, раварыст (пар.: экзамэн, іспыт). Бо ровар не стварае ўсяго словаўтваральнага гнязда, як слова веласіпед: веласпорт... Гэта як ровараспорт?

Shurix:

зараз сышліся на тым

гм... У нашай мове ўстанавілася адпаведнасць слоў, а яны (хто яны?) кажуць: "асадзі назад"
стырно, -а, ніякі род
1. Руль. Камбайн папыхвае дымком, Здаецца — люльку курыць. Сядзіць Аўдуля за стырном, Пад сонцам вочы жмурыць. Калачынскі.
2. пераноснае значэнне; чаго або якое. кніжны стыль Тое, пры дапамозе чаго кіруюць чым-н. Наша партыя .. разбіла і скінула ўладу капітала ў Расіі і ўзяла дзяржаўнае стырно ў свае рукі. Колас.

Цікава, што ў падручніках дзевяностых фіксаваліся два варыянты: бел-чырвона-белы, бела-чырвона-белы, у асобных крыніцах: бел-чырван-белы.

mikola1l:

Гэтыя крыніцы пішуцца абмежаваным колам аўтараў з ...ммм дужа непаслядоўнай мэтадалёгіяй... Кожнае выданне ўтрымлівае процьму памылак, недакладнасцей, русізмаў,калькавання Ожагава ... Гл. рэцэнзіі... А ўжо колькі беларускіх словаў атрымалі непрывабны ярлык "саст./уст.", "дыял".

Я даўно казаў мой асноўны контраргумент наконт розных моўных альтэрнатыўшчыкаў: БКП-2005 ужо як дзесяць год таму ўнармавалі, а дагэтуль мы не бачым ад іх ніводнага не тое што тлумачальнага слоўніка, а нават маленькага арфаграфічнага.
Гэтымі "моваведамі" збольшага і пішуцца потым рэцэнзіі - рэцэнзіі жа пісаць прасцей, чым зрабіць альтэрнатыўны аналаг без памылак (гэта ж працаваць трэба!).
Пра ТСБМ, ТСЛБМ і БелЭн - як яны выйшлі, іх нават беларускія дыяспары за мяжой заказвалі "чумаданамі" і такімі жа "чумаданамі" слалі лісты з падзякамі за іх стварэнне таму " абмежаванаму колу аўтараў".

mikola1l:

Па гэтым слайдзе.
-ій- -ый- у гэтых назоўніках (мельдоний, хімічныя элемэнты) ужо ў 90-я гг. выкідвалі, замянялі ў асобных прыродазнаўчых слоўніках на -іюм-, -іюс-. Вы як дужа дасведчаны чалавек ведаеце гэта.

Я як дасведчаны ў моўны эксперыментах магу працытаваць "каль" замест "калій" і "кальц" замест "кальцый" у "Руска-беларускім фізічным слоўніку" (1994, "Навука і тэхніка".
Але ў 12-ым томе БелЭн (выдадзены ў 2001 г.) на стар. 324 я ясна бачу "калій", "кальцый" і іншыя формы з -й. Каб не вінаваціць у "абмежаванасці" аўтарскі склад БелЭн - зірніце стар. 555, там людзей разоў у дзесяць паболей, чым тых, што займаліся ўнармаваннем БКП-2005.

mikola1l:

Выкіданне суфікса -ір- ў трэнаванне: пар.: фармуляванне, функцыянаванне, блакаванне? Дык. сучасная беларуская і ўкраінская літаратурная мова ідзе ў напрамку яго пазбаўлення. Я б наркаманіяй назваў падзел на фармаванне і фарміраванне. Я з адной крыніцы проста атрымліваў асалоду, калі аўтар пісаў: гэту ваенную часць фарміравалі, фарміравалі, а затым РАСФАРМАВАЛІ Таму правапіс, як мы помнім, асобныя словы пакінуў з -ір- і без яго...

"Трэнаванне" не фіксуе ніводны слоўнік, апроч самаробнага і самавыдадзенага "Русско-белорусского словаря по физической культуре и спорту (2013)",які і без гэтага змяшчае "процьму памылак, недакладнасцей".
Хлушу, у РБС (192 Байкова-Некрашэвіча ёсць. ОК, некалі ён быў акадэмічны, тады прымальна.

mikola1l:

іграць і гуляць - Вы безумоўна ведаеце - ужо год 20-30 ідзе такая "спрэчка" у беларускім асяродку. у т.л. мовазнаўцы выказваюць розныя меркаванні.

Ну давайце ізноў звернемся да РБС (192 Байкова-Некрашэвіча, там
выигрывать/выиграть - выйграваць/выйграць
выигрыш - выйгрыш, выйгранка
проигрывать/проиграть - прагульваць/прагуляць; прайграваць/прайграць
проигрыш - пройгра, пройгрыш
Так, узапраўды, "прагульваць/прагуляць" ёсць, але яно не ўтварае ніякіх іншых словаў свайго гнязда. А "выгуляць" наагул нідзе не фіксуецца ў такім значэнне. Таму я лічу, што тут бадай непрыхаваны моўны сабатаж. Або проста бязграматнасць.

mikola1l:

Тоесама стасоўна суфікса "-ейск", -ейн-, уведзенага правапісам 1957 году. і -ір-. і -ый- -ій- у назоўніках. У РС проста занялі адзін з бакоў.

Канешне, канешне, правапіс 1957 году. А ў Байкова-Некрашэвіча з іх РБС (192 была кішэнная машына часу:
судейский - судзейскі, судовы
Плюс усе сучасныя спартыўныя слоўнікі, што ў мяне ёсць - ад 1993 па 2013 - падаюць толькі судзейскі. Бяда.

mikola1l:

праўда, скуль гэты масяжовы у БЕЛ мове Спадар Бог яго ведае.

Ну, яны маглі наагул файна выябнуцца і напісаць "тамбаковы"

mikola1l:

гм... У нашай мове ўстанавілася адпаведнасць слоў, а яны (хто яны?) кажуць: "асадзі назад"
стырно, -а, ніякі род
1. Руль. Камбайн папыхвае дымком, Здаецца — люльку курыць. Сядзіць Аўдуля за стырном, Пад сонцам вочы жмурыць. Калачынскі.
2. пераноснае значэнне; чаго або якое. кніжны стыль Тое, пры дапамозе чаго кіруюць чым-н. Наша партыя .. разбіла і скінула ўладу капітала ў Расіі і ўзяла дзяржаўнае стырно ў свае рукі. Колас.

Ну вы ж самі вышэй пісалі пра бла-бла-бла-мова развіваецца. Вось нарэшце тэрміналагічна і канчаткова развялі, што стырно гэта не руль-штурвал. Што вам не падабаецца? Што нехта ўказвае на памылку і забараняе называць "штурвал" словам, якое абазначае "рулявое вясло"? Вось яно дарэчы на малюнку

Калі камусьці хочацца марскіх аналогій у аўтамабільным транспарце, то аўтамабільны рулявы абаранак гэта не стырно, а стыр (таксама часам "стырн". Але нешта я не чую ўжывання гэтых слоў ад "прасунутых моваведаў"

mikola1l:

Прычым тут правапіс, калі я пішу пра рэцэнзіі на слоўнікі, змешчаныя ў дзяржаўным і грамадзкім друку , дарэчы, карыстальнікамі савецкага правапісу. Той жа А. Каўрус не з'яўляецца распрацоўшчыкам БКП )))

Я прыклад пра правапіс ў выглядзе БКП-2005 прыводжу як іскравы прыклад людзей, якія крычаць "мы ведаем як правільна!" і якія правільна не робяць. У сэнсе - не робяць нічога наагул.

mikola1l:

Хіба ўсе артыкулы па ўсіх навуках пішуцца мовазнаўцамі.
Хіба ўсе артыкулы пішуцца людзьмі, якія могуць пісаць па-беларуску?
Хіба можа БелЭн уносіць карэктывы ў правапіс, змяняць нормы граматыкі, сынтаксу, пунктуацыі, лексыкі і г.д.

БелЭн выкарыстоўвае тую норму, якая была нормай на час выдання. Новае выданне БелЭн будзе надрукавана новай нормай. Аднак зараз і старое выданне БелЭн норме ніфіга не супярэчыць.

Нагадваю, што юрыдычна (а дакладней тэрміналагічна) мы маем прызнаваць акадэмічнымі ведамі і нормай выданні (энцыклапедыі і слоўнікі) выдавецтваў "Беларуская Энцыклапедыя" і "Беларуская навука". Астатнія не маюць тэрміналагічнай сілы.

mikola1l:

гэта значыць, ад іх большая шкода, чым ад карандашоў, сышчыкаў ?

"сышчык" і "карандаш" не тэрміналагічныя словы. Русізмы, якія наўмысна ці выпадкова былі ўведзены ў дадатак да беларускіх словаў. Ці тады слова "аловак" скасавалі?
бадай усе на тым спартыўным малюнку Свабоду - квазі-тэрміналагічныя. Яны падмяняюць тэрміны, на якімі працавалі і якія ўсталявалі дасведчаныя ў сваёй галіне спецыялісты. Ніхто "журналістаў" Свабоды не ўпаўнаважаваў рабіць рэвізію і змены спартыўнай тэрміналогіі. Таму гэта - наўмысны сабатаж.

P.S. Крыху схлусіў: слова "сышчык" - тэрміналагічнае, з галіны крымінальнай справы (папраўдзе зараз не скажу ці ёсць яно ў галіновых слоўніках). Гэтаксама як "стакан" у машынабудаўнічай галіне і "снарад" у артылерыйскай. Ні тады, ні цяпер бадай ніхто не займаўся і не займаецца тэрміналогіяй крымінальнай справы - таму гэты русізм і існуе там.

mikola1l:

Зьміцер Саўка нічога не рабіў?
Юрась Бушлякоў нічога не рабіў?
Вінцук Вячорка нічога ня робіць?

Да Змітра (хай спачывае ў супакоі) ніякіх прэтэнзій не маю. Нягледзячы на ягоную ўпартасць і некаторы разыход у поглядах у мяне і ў яго, я дагэтуль удзячны яму за ягоную помач - за інструкцыі запазычэння словаў з іншых моў у беларускую. Інструкцыі ён, дарэчы, у адрозненні ад астатніх, распрацоўваў без прывязкі да нейкага правапісу.
Пра Бушлякова скажу адно - ён вельмі непаслядоўны ў сваіх рашэннях і ўчынках. І калі ён нешта прыняў і з нечым пагадзіўся, гэта зусім не азначае, што заўтра ён не будзе казаць і рабіць зусім іншага. Як было з яго працай у Групе сістэматызацыі беларускай кампутарнай тэрміналогіі.
Вячорка - стары мастадонт, робіць нешта дзеля сябе, але...

Вы нарэшце пачуйце мяне - калі прыхільнікі БКП-2005 пазыцыянуюць яго як правільную норму (адпаведна не прызнаючы наркамаўскую норму), то яны і павінны (з)рабіць так, каб іх норма была аўтаномная і самадастатковая і не паразітавала ўсё жыццё на "наркамаўцы". Для гэтага першы крок - укладанне арфаграфічнага слоўніка гэтай нормы, каб кожны неафіт (ці не толькі неафіт) задаўшы пытаннем "як пішацца слова .... ?" не строіў з сябе лінгвіста і не разбіраўся адкуль слова з якой мовы да нас прыйшло, а проста разгарнуў арфаграфічны слоўнік, знайшоў там яго і ўсё. Як зараз у школах школьнікі робяць.
А мінула ўжо 10+ год, а слоўніка дагэтуль няма. І не сумняюся, што і не будзе.

mikola1l:

Гэтыя людзі распрацавалі правапіс і прычым тут гэта да лексыкі.

Пардоньце, як і наркамаўка-2008, так і БКП-2005 закранае не толькі арфаграфічныя пытанні. Плюс колькі разоў ужо выводзілася і даводзілася, што "неатарашкевіца" гэта не толькі пытанне "з мяккім знакам пісаць ці не" - яе прыхільнікі змяняюць шмат іншых моўных стандартаў і норм. Таму ізноў пытанне - дзе падручнікі (не танюткая брашурка!) па БКП-2005 разам з арфаграфічнымі слоўнікамі?

mikola1l:

Дарэчы, чым там сьвяты Іўчанкаў займаецца. апроч СЭПАРАТЫСЦКАГА непасьлядоўнага ТОКІАйскага правапісу ?
Вы забылі, як усёй грамадой правілі іхні першапачатковы правапіс ?

Памятаю, памятаю. Непрыязнікам наркамаўкі заўсёды шчэміць у яйцах, што яна русіфікаваная-саветызаваная. Нават нябожчык Саўка даказваў мне, што маўляў раз раней не было ніякіх інструкцый перадачы замежных назваў, то значыць і БелЭн не мае ніякай вагі ў гэтым пытанні.
Хто вы, усе тыя, хто адмаўляе ў існаванні, здабытках і напрацоўках беларускай мовы за часы пры Саветах? Нейкія шызафрэнікі-паразіты, бо нічога наўзамен не зрабілі ні раней, ні цяпер. Бо кропкавыя праўкі ў залік не ідуць - калі вы адмаўляеце ўсё пасля 1933, то адтуль і рабіце адлік здабыткаў, пачынайце рабіць слоўнікі і энцыклапедыі з нуля. Але выходзіць толькі "млін, гэта ж столькі працаваць трэба... а давайце возьмем ненавісны савецкі здабытак, панатыкаем мяккіх знакаў і выдадзім як ноу-хау!".
Я магу параўнаць з украінцамі - ў іх эмігранты ўклалі і выдалі альтэрнатыву УРЕ (Українська Радянська Енциклопедія) ці то ў 4, ці то ў 5 тамах. І моўныя напрацоўкі і слоўнікі таксама ў іх рэгулярна выходзілі. А з беларусамі толькі смех - там бадай пшык, а пасля развалу СССР крыкі "усё савецкае - няправільнае!". А дзе браць несавецкае?

mikola1l:

ой сумняюся, што адзінкам дазволяць прыбраць падобныя словы

Чаму не? У 2000 свет пабачыла "Беларуская Энцыклапедыя" выдання "Тэхналогіі" - апошняе ўнармаванне беларускай матэматычнай тэрміналогіі, зараз лічацца за стандарт. І зрабілі яго прадстаўнікі ўсіх плыняў - і наркамаўцы, і тарашкевіцы. І неяк норм было.
З "сышчыкам" будзе так жа - калі некаму засвербіць і той зоймецца ўнармаваннем крымінальна-следчай беларускай тэрміналогіі - доўга, грунтоўна і паслядоўна. Як зараз адна групоўка робіць з беларускай ІТ-тэрміналогіяй.

mikola1l:

З суддзёўскага крэсла, зблізку бачачы ў тварах спартсменаў, амаль ва ўсіх, проста дзікасць. (Брыль Янка Дзе скарб ваш)
а калi прагуляе, дык "сумленна" ўкрадзе прагуляную рэч i аддасьць яе таму, хто выгуляў. ( Аляхновіч: ...)
Прагуляўся ў карты дашчэнту, разумееш? (Алесь Наварыч - Літоўскі воўк)

Я вам пра абразы, а вы мне пра гарбузы
Я ж кажу - дома ці яшчэ дзе вы можаце гаварыць хоць "праябаў гульню", гэта ваша справа. А там на малюнку - зацверджаная спартыўная тэрміналогія, яе трымацца і варта. Ніхто журналюстам са Свабоды не даваў права яе правіць і змяняць.
І два апошнія вашы прыклады пра "прагуляц(ца)" - гэта падтэрміналогія з картачнай галіны. Бадай прафесійны жарганізм. Гэта крыху іншае - дайце мне веры як карцяру

P.S. Ось вам чумадан сышчыкаў

mikola1l:

значыць, прыхільнікі наркамаўкі не павінны чытаць выдадзеную "на тарашкевіцы" Рыгведы ці Біблію Сёмухі ці "Ўладара пярсьцёнкаў" і г.д. ? Перавёўшы гэта на лексыку, скажам, прыхільнік існаваньня слова "заўзятар" не павінен чытаць і скарыстоўваць літаратуру, дзе ёсьць "балельшчык"

Ну давайце я таксам траліную морду намалюю
заўзятар ё ў наркамаўскім акадэмічным "Слоўніку беларускай мовы", т. зв. СБМ 2012. І не толькі там - у Звяздзе няраз сустракаецца. Спасылку на БНКорпус даваць ці не трэба?
Наконт Уладара Пярсцёнкаў у перакладзе Змітра і Хрысціны - а чаго тады не прыгадаем тады іхняга жа "Хобіта", якія выдаваўся наркамаўкай?

mikola1l:

а ў нас у мовазнаўстве шмат чаго няма. Але гэта ня значыць, што ня будзе.
хаця, як выдавалі правапіс 2008 г. - вы такую мадэль паводзін прапагандуеце. Сабралося некалькі чалавек - нешта зьляпілі - і зацьвердзілі інстытуты, якія па-беларуску не бум-бум і нічога не зрабілі карыснага для разьвіцьця мовы (а наадварот асуджалі "беларусіфікацыю"...). Гэта называлася "вялікі ўнёсак" у разьвіцьцё мовы - памяняць "прэзідэнта" на "Прэзідэнта", "сальфеджыо" на "сальфеджыа".

Я бачу адно - тэрміналагічныя слоўнікі распацоўваюць і выдаюць чамусьці толькі гэтыя інстытуты, "якія па-беларуску не бум-бум і нічога не зрабілі карыснага для разьвіцьця мовы". Той жа доўгачаканы астранамічна-фізічны слоўнік Сцяцко чамусьці дагэтуль плануе выдаць дзяржаўны ўнівер, хоць і адкладаючы выданне далей і далей. А не сабраліся "барацьбіты за развіццё мовы", не скінуліся грашыма і не выдалі.
А калі што і выдаюць "барацьбіты за развіццё мовы", то атрымліваецца дзікая фантазёршчына як у Савіцкага з ягоным слоўнікам па інфарматыцы, які, дарэчы, ужо другі раз перавыдалі.

mikola1l:

гэта поўная лухта, вы самі гэта ведаеце. Нейк паспаліты хлопец у 2008 г. мне даводзіў, што "тэлебачанне", "ліній" гэта наркамаўка, а "тэлевізія", "лініяў"- тарашкевіца. Давялося яму паказаць "Звязду" з тэлевізіяй, а НН з "тэлебачаньнем"...

На НН спасылацца дурны тон - у іх там і слова [censored] можа быць з цвёрдым знакам напісана быць. Каб ён стаяў і не падаў.

mikola1l:

Гэтыя спрэчкі вядуцца і сярод прыхільнікаў наркамаўкі і сярод прыхільнікаў тарашкевіцы. Тое сама як з лацініцай - яна ёсьць і ў наркамаўскім варыянце і ў тарашкевіцкім.

Ну, дарэчы, тут вы ўжо памыляецеся - няма ў неатарашкевіцы (БКП-2005) лацінкі наагул. Калі ранейшыя граматыкі Тарашкевіча яе ўтрымлівае, то збор БКП-2005 пра яе ані гу-гу. Таму юрыдычна яе ў іх няма.

mikola1l:

а што не?Адмаўляла рэкамэндацыі акад. канф. 1926 г., правапісныя праекты 1930 і 1933 гг. (якія абмяркоўваліся інтэлігенцыяй, грамадзкасьцю). Складалася палітычнай камісіяй ЦК КП(б)Б. Адзіны чалец зь пісьменьнікаў - Александровіч - падтрымаў толькі пытаньні "ь" і "хв". За ёй рушыла ўсьлед некалькі праектаў 1934, 1938-1939, 1939, 1951 гг. якія былі перапоўнены пэрламі кшталту: "література", "сіній", "белые", "трымя".

Далей што? Іншай беларускай мовы апроч той што за Саветамі не існавала - на эміграцыю не ківайце, яны нажаль паказалі сваю імпатэнцыю (параўнуйце з украінскай эміграцыяй). Адкуль усе тыя ўзяліся, хто гарыць за стандарт да 1933? Дзе яны жылі? Дзе размаўлялі? Што стваралі? Хто яны ўсе наагул, каб навучаць як гаварыць тых, хто не адно пакаленне ў сям'і гутарыў на беларускай? Хто яны, каб казаць, што яны гаварылі ўсё жыццё няправільна?
Тыя, хто хочуць нібыта вяртацца ва ўзус да 1933 г. - калі ласка. Толькі не трэба тады называць тое, што яны робяць беларускай мовай - яны робяць рэвізію мову пад сабе. Назавіце яе новакрыўскай, вялікалітвінскай, хоць пратарасейскай - мне пофіг. Але яна не беларуская.

mikola1l:

калі ласка, прозьвішчы

Пойдзем ад адваротнага: дайце прозвішчы тых, хто зрабіў нешта тое праз тарашкевіцу (слоўнікі, энцыклапедыі), чаго не было дагэтуль зроблена наркамаўкай?
(апроч Валентыны Пашкевіч з яе англ-бел слоўнікам - бо ёсць ужо і наркамаўскі, які ў той час падрыхтоўваўся да выдання)

mikola1l:

поўная лухта, заснаваная на неразуменьні ці перакручваньні пазыцыі людзей.

Мне няма чаго перакручваць - звычайна ў аматараў тарашкевіцы (прынамсі ў большасці што я сустракаў) прыблізна такая каша ў галаве і існуе. Я спрабаваў разабрацца з ёй і неўзабаве кінуў - з шызікамі мала радасці гутаркі там весці. Бо кожны з іх на свой густ выбірае кола слоўнікаў-стандартаў па прынцыпе "падабаецца-не падабаецца", найперш грунтуючыся на даступнасці крыніц для іх. Прытым тыя крыніцы для іх таксама ніфіга не аўтарытэты - як толькі іх тыцкаеш мордай у іх, шт ояны памыляюцца, то адразу "там памылка!".
І з пунктам адліку ніяк яны не вызначацца - ад якога канкрэтна году лічыць "крыштальна чысцюткую беларускую мову".
Ну за адным разам яны забываюцца, што і тарашкевіца - вынік савецкай працы

mikola1l:

ну так-так, украінская дыяспара ўхваліла правапіс, сьмешна!!!
існуе даведнік выдадзенага беларускай эміграцыяй...

"Слоўнік слоўнікаў" Кіпеля і Саўкі? Ён у мяне пад рукой, але калі вы ўжо згадалі пра яго - скажыце як там знайсці эміграцкі альтэрнатыўны аналаг ТСБМ ці БелЭн?

mikola1l:

стоп... прычым тут эміграцыя. Тое што ў БССР/РБ усе пісалі наркамаўкай - не абазначае, што ўсе былі яе прыхільнікі.
Пачытайце высновы моўнай канфэрэнцыі 1992 году - там і прыхільнікі наркамаўкі і прыхільнікі тарашкевіцы і прыхільнікі іх зьліцьця АСУДЗІЛІ РЭФОРМУ 1933 Г., выступілі супраць рэфармаваньня мовы, адзначыўшы, што галоўная праблема - выкананьне Закону пра мовы, моўнае адраджэньне і вяртаньне ва ўсе пазыцыі дзяржаўна-грамадзкага жыцьця.
Увогуле, гэта праблема і часткі наркаманаўцаў і часткі тарашкевічаўцаў - займацца лухтой. На канфэрэнцыі паспрачаліся - і слушна, што спрачаліся, не маўчалі - але прыйшлі да высновы - кадыфікацыяй можна займацца ня ў час пагрозы для існаваньня мовы.

Я пра працу камісіі ведаю. Далей што?

mikola1l:

ну і напэўна, і прыхільнікам наркамаўкі і прыхільнікам тарашкевіцы варта адрынуць этымалягічны, я так назаву, "правапіс ВКЛ" і слоўнік насовіча зь яцямі і цьвёрдымі знакамі і ўсю літаратуру на лацініцы

Гэта праблемы "тарашкевічаў" - я іх слоўнікаў новых бадай не бачу. Найперш арфаграфічнага. Калі яго няма, то азначае што і дагэтуль паразітуюць на наркамаўскай норме. І далей будуць.